Η συζήτηση γύρω από την υποχρεωτική επιβολή ενιαίου κώδικα ενδυμασίας με σκοπό την ενδυματολογική ομοιομορφία στα σχολεία και στη μαθητική κοινότητα, έχει επανέλθει τα τελευταία χρόνια, καθώς τα προβλήματα που σχετίζονται με τον σχολικό ρουχισμό και το επίπεδο ευπρέπειας στη σχολική κοινότητα πληθαίνουν. Η επαναφορά ενός τέτοιου μέτρου δεν αφορά απλώς την εμφάνιση των μαθητών, αλλά άπτεται βαθύτερων ζητημάτων ισότητας, συγκέντρωσης και σεβασμού στο σχολικό περιβάλλον.
1. Μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων
Ο ενιαίος κώδικας ενδυμασίας περιορίζει την επίδειξη οικονομικής ή κοινωνικής ανωτερότητας, μέσα από την επίδειξη ρούχων από τους εύπορους μαθητές. Όταν όλοι οι μαθητές ντύνονται με τον ίδιο τρόπο, μειώνονται οι διακρίσεις και το αίσθημα κατωτερότητας ή υπεροχής που μπορεί να προκαλέσει η πολυτέλεια ή η φτώχεια στην ενδυμασία. Δεν υπάρχουν παιδιά που νιώθουν μειονεκτικά έναντι συμμαθητών τους, επειδή δεν μπορούν να αγοράσουν ακριβά ρούχα. Υπάρχει μικρότερη οικονομική επιβάρυνση για τους γονείς, ενώ παύει να υφίσταται οικονομική διαφοροποίηση στις σχολικές αίθουσες.
2. Ενίσχυση της πειθαρχίας και της σοβαρότητας
Η ύπαρξη ενός καθορισμένου τρόπου ένδυσης συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός πιο συγκροτημένου, σοβαρού και ευπρεπούς σχολικού περιβάλλοντος καθώς και στον περιορισμό της ακαταλληλότητας των ενδυμάτων. Οι μαθητές εκπαιδεύονται στην πειθαρχία, στον σεβασμό των κανόνων και στην κατάλληλη συμπεριφορά ανάλογα με τον χώρο στον οποίο βρίσκονται.
3. Μείωση περισπασμών και ενίσχυση της συγκέντρωσης
Η σχολική ενδυμασία μειώνει τους περισπασμούς που μπορεί να προκληθούν από τη μόδα, τις τάσεις ή την υπερβολική ενασχόληση με την εμφάνιση. Έτσι, το βάρος μετατοπίζεται από την εικόνα στη μάθηση. Συμβάλει στην αποφυγή εξεζητημένης και ανήθικης ενδυμασίας ενώ δεν τίθενται θέματα ηθικής.
4. Ενίσχυση της αίσθησης του "ανήκειν"
Ένας κοινός τρόπος ένδυσης ενισχύει το αίσθημα της συλλογικότητας και της ενότητας μεταξύ των μαθητών. Δημιουργεί μια κοινή ταυτότητα και ενισχύει τη σχολική κουλτούρα και το ομαδικό πνεύμα στη μαθησιακή νεολαία.
Συμπερασματικά, η επαναφορά ενιαίου κώδικα ενδυμασίας δεν πρέπει να ιδωθεί ως περιορισμός της ατομικότητας ή της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, αλλά ως μέσο προώθησης της ισότητας, της εκπαιδευτικής ποιότητας και του σεβασμού στο σχολικό περιβάλλον. Είναι μια πρόταση που αξίζει σοβαρή επανεξέταση.
Τα κείμενα αποτελούν προσωπικές σκέψεις και προτάσεις.
Γιάννης Κεφαλάς