Ο Υπερτουρισμός στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Αναγκαίες Λύσεις

Από το 2010 έως σήμερα, περισσότεροι από 300 εκατομμύρια τουρίστες έχουν επισκεφθεί τη χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα δέχεται περίπου 30 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, γεγονός που αποδεικνύει τη σταθερή δυναμική του ελληνικού τουρισμού. Τα άμεσα έσοδα από το εξωτερικό υπολογίζονται σε 200 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ αγγίζει το 20%.

Πρόκειται αναμφίβολα για έναν από τους πιο ανθεκτικούς και σταθερούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, παρά τις κρίσεις που έπληξαν τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, τίθεται πλέον εύλογα το ερώτημα: μήπως έχουμε φτάσει στα όρια του υπερτουρισμού;

Σήμερα, η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί 30 έως 40 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, οι οποίοι συγκεντρώνονται τόσο χρονικά (κυρίως μέσα σε 3-4 μήνες) όσο και χωρικά, σε μόλις 5-6 δημοφιλείς προορισμούς. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στις τοπικές κοινωνίες, που συχνά φτάνουν στα όριά τους.

Η επιβάρυνση των κατοίκων, των υποδομών και των δημοσίων υπηρεσιών, καθώς και η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, οδηγούν συχνά σε αδυναμία εξυπηρέτησης του μαζικού τουρισμού. Το αποτέλεσμα είναι ελλείψεις, υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και δυσαρέσκεια των επισκεπτών, που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε αρνητική φήμη για τη χώρα και τον τουριστικό της τομέα.

Ο υπερτουρισμός προκαλεί γκρίνια και δυσαρέσκεια, ενώ μακροπρόθεσμα ενδέχεται να οδηγήσει ακόμη και σε απώλεια εσόδων.

Προτεινόμενες λύσεις

Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό και παρεμβάσεις σε δύο επίπεδα:

1. Χωρική διάχυση των τουριστών: Ανάπτυξη και προώθηση νέων προορισμών, καθώς η Ελλάδα διαθέτει πλούτο φυσικών και πολιτιστικών τοπίων που μπορούν να απορροφήσουν μέρος της τουριστικής ζήτησης, αποσυμφορίζοντας τους υπερφορτωμένους προορισμούς.

2. Χρονική επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου: Παρότι οι τουρίστες αναζητούν κυρίως ήλιο και θάλασσα, είναι εφικτό να επεκταθεί η τουριστική περίοδος με την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού (πολιτιστικός, γαστρονομικός, συνεδριακός, αγροτουρισμός κ.ά.).

Η κυβέρνηση οφείλει να λάβει μέτρα και να εφαρμόσει έναν κεντρικό σχεδιασμό, ώστε να αποφευχθεί η «κόπωση» από τον υπερτουρισμό και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του τουριστικού μας προϊόντος και των εσόδων του στο μέλλον.

Τα κείμενα αποτελούν προσωπικές σκέψεις και προτάσεις.

Γιάννης Κεφαλάς