«Ας γνωρίσουμε τον πληθωρισμό»

 

Ο πληθωρισμός αναφέρεται στην αυξητική τάση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών. Υπάρχει περίπτωση οι τιμές να έχουν κάμψη αλλά αυτό στη σύγχρονη οικονομία είναι σπάνιο. Τα αγαθά και οι υπηρεσίες που διαμορφώνουν τον πληθωρισμό είναι τα ενεργειακά αγαθά, τα είδη διατροφής και τα βιομηχανικά αγαθά.  Επίσης πολύ πιθανόν να ακούτε ότι ο γενικός πληθωρισμός μειώθηκε αλλά ο πυρήνας του πληθωρισμού αυξήθηκε ή δεν μειώθηκε εξίσου. Ο πυρήνας του πληθωρισμού αποτελείται από τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, τις υπηρεσίες και τα επεξεργασμένα είδη διατροφής. Κάθε αύξηση του πληθωρισμού έχει επιπτώσεις στη διανομή του πραγματικού εισοδήματος. Επίσης πολλές φορές ο πληθωρισμός αυτοτροφοδοτείται αφού ορισμένες αυξήσεις τιμών (ενεργειακά αγαθά) προκαλούν νέες παραπέρα αυξήσεις.

Ο πληθωρισμός συχνά διαμορφώνεται με βάση τις δυνάμεις της αγοράς χωρίς κυβερνητική παρέμβαση. Όπως μια αυξημένη ζήτηση ενός αγαθού θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του. Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται από 2 έως 5 % τότε συνήθως δεν χρειάζεται να εφαρμοστούν μέτρα από το κράτος. Με λίγο υψηλότερο προφανώς θα ληφθούν μέτρα σταθεροποιητικής πολιτικής. Σε πολύ υψηλούς πληθωρισμούς (>30%) η οικονομία καταρρέει αφού το νόμισμα χάνει ένα πολύ μεγάλο μέρος της αγοραστικής του δύναμης.  

Μια αύξηση της ζήτησης (π.χ λόγω αύξησης των δημοσίων δαπανών) σε ορισμένα αγαθά ή στο σύνολο της οικονομίας και εφόσον δε μπορεί να καλυφτεί η ζήτηση με αύξηση της εγχώριας προσφοράς ή με εισαγωγές αγαθών, τότε θα αυξηθούν οι τιμές (πληθωρισμός). Σε αυτή την περίπτωση επηρεάζονται και οι εξαγωγές των αγαθών, οι οποίες θα μειωθούν λόγω ακριβότερων τιμών. Αν οι καταναλωτές προσδοκούν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνουν τότε θα υπάρξει πραγματικά αύξηση των τιμών.

Υπάρχει και ο πληθωρισμός που προκαλείται από την πλευρά της προσφοράς του προϊόντος. Εάν αυξηθούν οι μισθοί των εργαζομένων διατηρώντας σταθερή την παραγωγικότητα τους, τότε αυξάνεται το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Οι επιχειρηματίες αυτό το μισθολογικό κόστος το μετακυλούν στην τιμή του αγαθού ώστε να μη μειωθεί το περιθώριο κέρδους και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Είναι η λεγόμενη σπειροειδής εξέλιξη μισθών – τιμών.

Τα κείμενα αποτελούν προσωπικές σκέψεις και προτάσεις.

 Γιάννης Κεφαλάς