Το δημογραφικό πρόβλημα

 

Το δημογραφικό πρόβλημα, είναι ίσως το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία και αφορά την ίδια την ύπαρξη της. Το δημογραφικό πρόβλημα έχει τρείς πυλώνες.

Ο πρώτος πυλώνας αφορά την μείωση των γεννήσεων. Στη χώρα μας τα τελευταία 40 χρόνια, μειώνεται σταθερά ο δείκτης γεννήσεων. Τα ζευγάρια γεννούν όλο και  λιγότερα παιδιά. Ο δείκτης αναπλήρωσης του πληθυσμού είναι 2.1, δηλαδή κάθε ζευγάρι θα πρέπει να αποκτά το λιγότερο δύο παιδιά, έτσι ώστε να υφίσταται η αναπλήρωση των γενεών. Στην χώρα μας ο δείκτης αυτός είναι 1.3, δηλαδή οι Έλληνες δεν αποκτούν δεύτερο παιδί. Οι λόγοι ποικίλουν από οικονομικούς έως σύγχρονες τάσεις για μικρότερες οικογένειες.  

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τη μείωση του πληθυσμού. Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας γεννιούνται λιγότεροι από όσοι πεθαίνουν. Το αποτέλεσμα είναι ο πληθυσμός να μειώνεται αργά και σταθερά. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο λόγω της τάσης της τελευταίας δεκαετίας, να μεταναστεύουν Έλληνες νεανικής ηλικίας και υψηλού μορφωτικού επιπέδου, προς χώρες της Ευρώπης για εύρεση καλύτερης εργασίας και αποδοχών. Αυτό το κενό καλύπτεται με μετανάστες από τρίτες χώρες χαμηλού μορφωτικού, πολιτιστικού και οικονομικού επιπέδου.

Ο τρίτος πυλώνας αφορά το γκριζάρισμα του πληθυσμού. Οι ηλικιωμένοι αποτελούν μια κατηγορία που συνεχώς αυξάνεται. Το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, οι άνθρωποι ζούνε περισσότερο, ενώ οι νεαρές ηλικίες μειώνονται λόγω των λιγότερων γεννήσεων. Αποτέλεσμα λιγότεροι άνθρωποι να εργάζονται, για να συντηρούν περισσότερους συνταξιούχους.  Επιπλέον τα συστήματα υγείας και η υγειονομική ασφάλιση επιβαρύνονται οικονομικά.

Το δημογραφικό ζήτημα δεν έχει αντιμετωπιστεί μέχρι τώρα, με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα από τις πολιτικές ηγεσίες. Έστω και σήμερα, εάν ληφθούν τολμηρά μέτρα, θα αποδώσουν μετά από 20 χρόνια. Μέχρι τότε η χώρα μας θα έχει καταρρεύσει δημογραφικά.

Τα κείμενα αποτελούν προσωπικές σκέψεις και προτάσεις.

 Γιάννης Κεφαλάς