Ποιοι είναι οι βασικοί γεωπολιτικοί παίκτες της νοτιοανατολικής Μεσογείου και πως θα πρέπει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα τις αναθεωρητικές τάσεις της Τουρκίας ως προς την προάσπιση των γεωπολιτικών της συμφερόντων

 Η νοτιοανατολική μεσόγειος αποτελεί ένα χώρο υψηλής γεωπολιτικής σπουδαιότητας. Διασταυρώνονται τρείς ήπειροι, διαφορετικές θρησκείες, εμπορικοί δρόμοι και πολιτισμοί. Όμως αυτό που την καθιστά κρίσιμης σημασίας είναι η ύπαρξη υδρογονανθράκων.

Σε αυτή τη γεωπολιτική σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου υπάρχει μια ευρύτερη ομάδα χωρών που λόγω κυριαρχικών δικαιωμάτων έχουν συμφέροντα κοινά ή αντικρουόμενα, όπως η Ελλάδα, η Τουρκία, η  Αίγυπτος, η Κύπρος και το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία ως τρίτες χώρες επιθυμούν την ενεργή παρουσία τους στα νερά της νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Η Τουρκία αποτελεί μια χώρα που τα τελευταία χρόνια βίωσε μια συστηματική βιομηχανική ανάπτυξη. Αυτή η ανάπτυξη αύξησε πάρα πολύ τις απαιτήσεις της για ενέργεια και έτσι στράφηκε ενεργά στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της νοτιοανατολικής Μεσογείου, για να καλύψει αυτές τις αυξανόμενες ανάγκες. Ο σημερινός αναθεωρητισμός της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την ενεργειακή ανάγκη ενώ την οδηγεί να γίνεται επιθετική και να εγείρει μια σειρά θεμάτων και αμφισβητήσεων προς την χώρα μας όπως: αποστρατικοποίηση των νησιών των Δωδεκανήσων, γκρίζες ζώνες σε κυριαρχία νησιών, θαλάσσιες ζώνες (ΑΟΖ) και προσδιορισμός της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.

Η Ελλάδα θα πρέπει να αντιμετωπίσει την τούρκικη επιθετικότητα διαμορφώνοντας ανάλογα την εξωτερική της πολιτική. Εφόσον η Τουρκία νοιάζεται πραγματικά για την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) θα πρέπει να θέσουμε όρους στην συναίνεση της χώρας μας. Η συνεργασία στα θέματα χαμηλής πολιτικής δεν παράγει σημαντικά αποτελέσματα αλλά η συνέχιση της θεωρείται ωφέλιμη. Να συμφωνήσουμε ως προς το περιεχόμενο της διαφοράς μας που είναι μόνο η οριοθέτηση της ΑΟΖ και αμοιβαία να προσφύγουμε στο Διεθνές δικαστήριο για την επίλυση της. Να διασφαλίσουμε την αποτελεσματική άμυνα στα νησιά μας και να επιδιώξουμε την ύπαρξη ισχυρών συμμαχιών. Τέλος να καταστήσουμε σαφές ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές δεν είναι διμερές θέμα αλλά θέμα ΕΕ και Τουρκίας.

Τα κείμενα αποτελούν προσωπικές σκέψεις και προτάσεις.

 Γιάννης Κεφαλάς