Οι έμμεσοι φόροι, όπως ο ΦΠΑ, επιβάλλονται με ενιαίο συντελεστή για όλους, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Με την πρώτη ματιά, αυτό φαίνεται “δίκαιο” — αφού όλοι πληρώνουν το ίδιο ποσοστό. Στην πράξη, όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
Είναι αλήθεια ότι οι εύποροι καταναλώνουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες και συνεπώς καταβάλλουν συνολικά περισσότερους έμμεσους φόρους. Ωστόσο, το κρίσιμο σημείο είναι τι ποσοστό του εισοδήματός τους καταλήγει να φορολογείται έμμεσα. Οι υψηλότερες εισοδηματικές τάξεις δεν δαπανούν το σύνολο των αποδοχών τους στην κατανάλωση· ένα σημαντικό μέρος αποταμιεύεται ή επενδύεται, επομένως παραμένει εκτός πεδίου έμμεσης φορολόγησης.
Αντίθετα, τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα διαθέτουν σχεδόν το σύνολο των χρημάτων τους για την κάλυψη βασικών αναγκών – αγαθών και υπηρεσιών που επιβαρύνονται με ΦΠΑ. Έτσι, τελικά, οι φτωχότεροι πολίτες φορολογούνται έμμεσα για ολόκληρο το εισόδημά τους, ενώ οι πλούσιοι για ένα μόνο μέρος αυτού.
Κατά συνέπεια, οι έμμεσοι φόροι, λειτουργούν αντιστρόφως προοδευτικά: ως ποσοστό του εισοδήματος, βαραίνουν περισσότερο τους οικονομικά ασθενέστερους. Η σημερινή φορολογική δομή, με τη μεγάλη έμφαση στους έμμεσους φόρους, διαιωνίζει την ανισότητα και καθιστά το σύστημα άδικο.
Είναι καιρός να επανεξετάσουμε τον τρόπο κατανομής των φορολογικών βαρών. Η ενίσχυση της άμεσης και προοδευτικής φορολογίας και η σταδιακή μείωση της εξάρτησης από τους έμμεσους φόρους θα οδηγούσαν σε ένα δικαιότερο και κοινωνικά πιο ισορροπημένο φορολογικό σύστημα.
Γιάννης Κεφαλάς
✍️ **Αρθρογράφος & Αναλυτής σε θέματα Δημόσιας Οικονομίας και Διοίκησης**
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου